Op zondag 6 november stond de Zweedse band Evergrey in het voorprogramma van het Nederlandse Delain in zaal Trix in Antwerpen. Daar kregen we de uitnodiging via de band zelf om een gesprek te hebben over de nieuwe plaat The Storm Within. Lang hoefden we hierover niet na te denken natuurlijk en ruim op voorhand voor de show begon, schoven we in de loge van gitarist Henrik Danhage aan voor een gemoedelijke babbel. De man is een multitasker, want tijdens het gitaarspelen door beantwoordde hij heel enthousiast onze vragen. Lees hieronder verder om meer over het album, de band, de ups en downs en de plannen te weet te komen.

Het was een gure avond, die zesde november. Maar gelukkig hoefden we niet te wachten en nam iemand van de crew ons onmiddellijk mee naar de catacomben van de zaal, waar we heel hartelijk onthaald werden door Henrik Danhage. Zelfs om eten en drank hoefden we ons geen zorgen te maken, mocht dat nodig zijn. Maar wij vonden het al lang ok dat we niet hoefden aan te schuiven in de kou buiten en even de sfeer van de backstage konden opsnuiven.

Henrik, jullie nieuwe album The Storm Within ligt nu al enkele weken in de rekken. Hoe waren de eerste reacties op het nieuwe werk?

Henrik: Het werd heel goed ontvangen, dank je. Het was zo dat er veel mensen heel hoge verwachtingen hadden voor deze nieuwe plaat, omdat er heel wat fans ons vorige album Hymns for the Broken uitgeroepen hadden tot ons ‘meesterwerk’. Maar nu blijkt het zo dat er heel veel mensen zijn die het nieuwe album ook wel heel goed vinden. Maar wat ook belangrijk is, dat wij er extreem gelukkig mee zijn.

Dat merkte ik al toen jullie in mei laatstleden op het Headbanger’s Balls Fest in Izegem speelden, waar we in première The Storm Within mochten beluisteren. Was het een moeilijk album om te maken? 

Henrik: (twijfelt even) Nee, eigenlijk niet. Toch niet voor onszelf. Want hier denken we zelf eigenlijk niet over na. Wij willen gewoon een stuk of negen of elf goeie songs schrijven. En dat moeten we dan gaan doen in een bepaalde tijdsspanne. Dat is dan ook de enige druk die dat met zich meebrengt. Dus die verwachtingen trekken wij ons niet zozeer aan. We zijn er gewoon niet mee bezig.

Heeft het te maken met de stabiliteit die in de band teruggekeerd is? Maakte dit het werken gemakkelijker?

Henrik: Ik denk het wel. Want het is zo dat ieder afzonderlijk bandlid heel gelukkig is om in deze band te zitten voor het ogenblik. We hebben begrepen dat we mekaar nodig hebben. In het verleden was dat wel eens anders en dachten we hier misschien wel eens anders over. Maar het is zo dat dit wel de meest stabiele line-up is die we ooit hebben gehad.

Ook de line-up die de fans het liefst zien.

Henrik: Ja, dat is zo. En dat is ook goed voor hen. Dit is de combinatie die het best uitpakt. Jonas (Ekdahl), Rikard (Zander), Johan (Niemann), Tom (Englund) en mezelf is eigenlijk wel de formatie die het meeste chemie bevat.

Op gebied van songwriting: is dit dan ook iets dat als band gebeurt? 

Henrik: De laatste twee albums is het vooral zo geweest dat het Tom en Jonas geweest zijn die hiervoor verantwoordelijk waren. Vooral Jonas (de drummer) is hierin een bepalende factor geweest. Hij heeft heel veel van de muziek geschreven voor die platen. Ikzelf draag vooral riffs aan. Je kan zeggen dat het vooral de zanger en de drummer zijn die de grote lijnen bepalen. Zij zetten het geraamte, zeg maar. En daar luisteren wij met de anderen dan heel goed naar en kunnen dan alles bespreken en invullen. We hebben een formule gevonden die werkt. En iedereen laat zo het geheel beter klinken. Het klinkt vooral fantastisch wanneer Johan bas speelt. Die doet het allemaal veel beter klinken. Hij is ook een heel goede bassist. En dat is voor iedere muzikant het geval. Iedereen draagt zo wel zijn steentje bij tot elk album. Maar om het basic te houden: er zijn twee hoofdverantwoordelijken voor de songs zelf.

Ik vind dat The Storm Within progressiever en technischer klinkt dan zijn voorganger. Ben je hiermee akkoord?

Henrik: Goh, daar heb ik eigenlijk nog niet bij stilgestaan. Het is zo dat je als muzikant evolueert. En zo evolueert ook je eigen spel. Wij kunnen nu allemaal veel meer dan wat we op vorige albums konden, omdat je elke dag wel bijleert. En zo is het misschien dat je dan ook wel moeilijkere of complexere dingen leert spelen en die integreert in je muziek. Maar zelf denken we daar niet bij na. We gaan niet doelgericht iets complex gaan spelen. Dat is gewoon iets wat gebeurt. Die dingen komen er zo uit. We zitten niet bij mekaar om uit te maken of iets nu progressiever of moeilijker moet gaan klinken ofzo.

Het is dus gewoon een heel natuurlijk album geworden?

Henrik: Zo zou je het inderdaad wel kunnen noemen.

We hebben opgevangen dat dit een soort van ‘Love Album’ geworden is. Leg je ons dit even uit?

Henrik: Inderdaad. Op een bepaalde manier wel. Maar het is niet zo dat dit een happy liefdesalbum geworden is hoor. Het gaat over verloren liefde en over het feit daarmee om te gaan en je weg proberen verder te zetten. Je moet de blik vooruit blijven houden en je leven door te laten gaan. Het concept draait hier dus wel om. Maar een echt conceptalbum is het dan ook weer niet geworden. De plaat is niet gebaseerd op een verhaal. Het gaat meer om gedachten en om kleine verhaaltjes, begrijp je? Maar het is Tom die verantwoordelijk is voor alle teksten, dus die zou je daar eigenlijk een gepaster antwoord kunnen op geven hebben.

Jullie hebben ook enkele prachtige videoclips opgenomen voor de singles die aan de plaat vooraf gingen. Kan je hier wat meer over vertellen?

Henrik: Wel, dat is ook zoiets dat al op voorhand besproken en uitgewerkt is. Er zat een soort van rode draad in. De songs riepen namelijk een bepaald gevoel op en hadden een nood aan dat types van opnames die er gemaakt geweest zijn. Het verhaal vroeg er ook om om in een soort van open landschap gefilmd te worden. IJsland, waar we gefilmd hebben, heeft die grote open landschappen die hiervoor ideaal waren. Het lag dan ook voor de hand dat we daar gingen opnemen, in een soort van niemandsland eigenlijk, waar geen mens komt of woont. En Patric Ullaeus is zo een fantastisch man om mee te werken. We doen dit samen nu al zoveel jaren en zijn er super tevreden mee. Hij begrijpt volledig hoe wij onze gedachten in beeld willen weergeven. Het is zo dat de band zelf met het concept komt, wat hij dan perfect weet uit te werken. Hij weet alles perfect in beeld te brengen voor ons.

In tijden, waar overal maar vooral in de muziekwereld, geld van groot belang lijkt, zien dit er toch wel kostelijke video’s uit om te maken? Of zie ik dit verkeerd?

Henrik: Wel, eigenlijk is het zo dat je beter één video uitbrengt die er super uit ziet, dan een heleboel die op niets lijken. En vergelijk het met een auto kopen: als je een goeie wil dan zal je er voor betalen. Neem je er één van een minder niveau, dan zal het er ook naar zijn. Het is gewoon een manier waarop wij naar buiten willen treden. Nu hebben we ineens maar drie coole video’s gedaan, een manier om ons op de kaart te zetten.

Jullie hebben ook een speciale gaste op dit nieuwe album. Floor Jansen van Nightwish doet mee. Hoe is die samenwerking eigenlijk tot stand gekomen?

Henrik: Wel, het was eigenlijk Tom die dit tot stand gebracht heeft. En vooral zijn vrouw ook (Carina) die aandrong bij hem om ze te vragen. Floor is namelijk ook een groot Evergrey-fan. Het is heel cool dat ze meedeed, en alles draaide dan ook heel mooi uit. We zijn er alleszins heel blij mee. Carina zingt zelf ook weer mee, samen met sommige van onze vrienden. Floor zingt dus mee op In Orbit, maar live gaan we dat anders aanpakken. We gaan geen tape met haar stem laten meelopen, maar Tom neemt live alle zangpartijen voor zijn rekening. We vonden het vreemd om dat eventueel op een backing track te laten meelopen.

The Storm Within is ook de tiende Evergrey-plaat in jullie twintigjarige bestaan. Een mijlpaal dus. Wat volgt er hierna? 

Henrik: Het is eigenlijk simpel. We gaan touren met deze plaat en dan beginnen aan een volgende album. En dan gaan we daarvoor weer op tour. Het volgt mekaar dus allemaal gewoon op, als een cyclus. Maar nu: touren, touren en nog eens touren.

Jullie touren nu mee met Delain. Als voorprogramma, wat veel van jullie fans misschien wel vreemd zullen vinden? Waarom als support en niet als headliner deze keer?

Henrik: Het zit zo. Er zijn nog een hele boel Delain-fans die Evergrey nog niet kennen. Het is dus de bedoeling om voor mensen te kunnen spelen die ons nog niet kennen en om voor nieuwe gezichten te kunnen optreden en zodoende weer wat nieuwe zieltjes te winnen. Op die manier kunnen we nieuwe fans bijwinnen. In de Benelux hebben we het altijd al heel goed gedaan. En ik ben er zeker van dat we na deze tour op onze eigen shows nog meer mensen zullen zien, die ons voorheen nog niet kenden. Ik hou ook wel van die special guest spot op de bill. Ik vind het eigenlijk perfect zo. Je speelt ook maar een uurtje en je hoeft ook niet te kampen met alle issues van die headlinerpositie. Je gaat gewoon in de flow mee, begrijp je? Maar het is vooral een goeie manier om ons aan een nieuw publiek te tonen.

Hoe zit de setlist deze keer in mekaar? Brengen jullie vooral de klassiekers of ligt de focus meer op het nieuwe album? 

Henrik: Deze keer ligt de focus vooral op het materiaal van de laatste twee albums, maar we spelen deze keer bijvoorbeeld geen zaken als The Masterplan. We zagen er deze keer het nut niet van in om oude songs te gaan brengen. Daarom zijn we deze keer niet hier. Dat zijn songs voor onze echte fans, die de band wel al kennen. Die echte oude fans zullen Masterplan dan wel horen tijdens onze eigen shows natuurlijk. Nu hebben we een uurtje om onszelf voor te stellen en willen we ons nieuwe materiaal voorstellen. Dit is hier nu de tour en de gelegenheid voor. We hebben zoveel songs om uit te kiezen, maar enkel in een bepaalde korte tijdspanne. Dat is wel lastig en jammer natuurlijk. Nu hebben we een setlist die aan de ene kant wel positief is, maar het toont ook wel onze donkere kant. Het is dus eigenlijk wel representatief. We gaan dus een nummer of negen spelen waarvan we denken dat de vibe wel goed zit.

Veel bands doen tegenwoordig ook een album integraal live. Hebben jullie hier ooit al eens bij stilgestaan? 

Henrik: Dat hebben ze tijdens Progpower al wel eens gedaan, toen ik en Jonas niet meer in de band zaten. Toen hebben ze In Search of Truth in zijn geheel gebracht. Maar ik heb er een vreemd gevoel bij. Het heeft iets waar ik me ongemakkelijk bij ga voelen. Als je die weg inslaat, dan ben je vertrokken, begrijp je? Dan ga je dat proces moeten herhalen. Als je een ouder album moet gaan spelen om mensen op je shows te krijgen, dan ben je niet goed bezig, vind ik. Ik kan er aan de ene kant wel begrijpen dat een band als Iron Maiden het doet. Maar toch, alle klassiekers hebben ze nu gebracht. Gaan ze daarna dan hun ‘mindere’ latere albums ook integraal spelen, ik weet het niet hoor. Er valt waarschijnlijk wel goed geld aan te verdienen, maar toch vind ik het maar iets vies. Voor mij lijkt het als het begin van het einde, wanneer je dit begint te doen. En ik heb ook zoiets met die klassieke albums: meestal staan daar wel een paar heel goede nummers op die je live al wel vaker hoorde, maar toch staan er ook tracks op die minder zijn en daar was dan een reden voor waarom je ze voorheen niet live hoorde. Sommige songs dienen ook niet om live gespeeld te worden, maar hebben enkel hun nut op het album zelf. Vaak proberen we dat met ons eigen materiaal ook: we willen een song live gaan brengen, maar op het moment zelf moeten we dan constateren dat het voor een publiek niet werkt, begrijp je?

In die twintig jaar Evergrey zullen jullie natuurlijk wel jullie hoogte- en laagtepunten gekend hebben. Wat zouden die volgens jou kunnen zijn?

Henrik: Het dieptepunt moet in elk geval de periode geweest zijn, tijdens dewelke we niet meer apprecieerden om met mekaar in een band te zitten. We liepen toen allemaal een beetje met onze neus in de lucht, hoe leg je dat uit: een beetje blasé, begrijp je? We zaten gewoon maar in een kamer zonder iets tegen mekaar te zeggen. De band viel ook uiteen in groepjes onderling. Dat was het dieptepunt, net voordat ik en Jonas de band verlieten. Toen waren er echt slechte vibes. Aan de andere kant zou ik durven zeggen dat we nu ons hoogtepunt beleven. Nu is die beleving heel anders. Je voelt gewoon dat er iets in de lucht hangt, iets dat je bijna kan aanraken. Nu zijn we er alle vijf weer helemaal klaar voor. Zoiets van: als we die bal nu kunnen bemachtigen, grijpen we die en lopen we er heel snel en ver mee weg. We gaan het nu niet meer verneuken. Nu zijn er weer een boel positieve vibes ook. We zijn vijf afzonderlijke gasten die extreem gelukkig zijn met wat we gepresteerd hebben. Maar natuurlijk vind je steeds opnieuw wel weer dat het laatste album dat je opgenomen hebt, dat dit dan je beste ooit is.

Wat gebeurt er na deze tour? Gaan jullie eigen shows spelen of festivals misschien?

Henrik: We gaan inderdaad wat eigen shows spelen en daarna gaan we naar Noord-Amerika in mei. We werken ook hard om op enkele festivals te kunnen gaan spelen, maar daarover heb ik nog geen nieuws en is het nog wat te vroeg. Graspop zeg je? Dat zou natuurlijk leuk zijn, want het is altijd fantastisch om daar te mogen optreden. We speelden daar vorig jaar pas nog (eigenlijk het jaar daarvoor) en dat is altijd een boel fun.

Wel hopelijk zien we jullie daar dan! Bedankt voor het interview alvast.

Henrik: Jij bedankt! Geniet van de show straks. We zien mekaar nog!